1. زمان برگزاری اعتکاف

برای اعتکاف زمان مخصوصی مشخص نشده ولی با توجه به روایات، پیامبر اعظم  در ماه رمضان معتکف می شدند. به همین خاطر، بهترین زمان جهت اعتکاف، ماه رمضان، خاصه دهه سوم آن، دانسته شده است. در حال حاضر در کشور ما سنت اعتکاف به‌ویژه در ایام البیض یعنی روزهای ۱۳، ۱۴ و ۱۵ ماه رجب رواج یافته است.

2. مدت اعتکاف

مدت اعتکاف نزد امامیه نباید از ۳ روز کوتاه‌تر شود و اگر اعتکاف مستحب باشد، معتکف امکان قطع آن را دارد مگر در پایان روز دوم که واجب میباشد آن را ادامه بدهد یعنی روز‌های دیگر واجب می‌شود.  منظور از ۳ روز از شروع طلوع فجر روز اول تا غروب روز سوم می باشد. به عقیده مالک بن انس و شافعی معتکف باید قبل از غروب آفتاب در مکان اعتکاف حضور پیدا کنند تا از شروع شب در آنجا باشند. دیدگاه اهل سنت در رابطه با مدت اعتکاف متفاوت می باشد و به نظر بیشتر فقها حداقلی برای اعتکاف وجود ندارد.

3. مکان اعتکاف

در روایاتی اعتکاف را خاص مسجد الحرام، مسجد النبی در مدینه و دو مسجد کوفه و بصره عنوان کرده اند. اما روایاتی نیز هستند که در آنها اعتکاف در مسجد جامع یا مسجدی که امام جماعتی عادل در آن نماز جمعه یا جماعت بخواند، جایز میباشد. به همین خاطر، در میان فتوا ها، نظرات گوناگونی در این زمینه موجود می باشد.

4. شرط روزه داشتن در اعتکاف

بر اساس فقه امامیه، روزه از ارکان اعتکاف می باشد و فرد معتکف در روز های اعتكاف باید روزه داشته باشد؛ بنابراین، كسی كه قادر به روزه گرفتن نیست، مثل مسافران، بیماران و زن حایض یا نفساء و كسی كه عمداً روزه نمیگیرد، اعتكافش صحیح نمیباشد. با نظر به اینکه روزه‌ داشتن در روزهای عید فطر و عید سعید قربان حرام می باشد. اعتکاف در این روزها یا دو روز قبل از عید قربان و غدیر به طوری كه روز سوم آن عید باشد صحیح نمیباشد. نیازی نیست که روزه مختص اعتكاف باشد، بلكه هر روزه‌ای مثل روزه قضا یا نذری کفایت می کند.

5. خارج نشدن از مکان مسجد

در مدت اعتکاف، خروج از مسجد فقط در حد انجام اموری خاص جایز میباشد. مصالح عامی مثل اقامه نماز جمعه، تشییع جنازه، اقامه شهادت و عیادت بیمار یا رفع نیاز های شخصی مثل قضای حاجت ،تهییه خوراک مورد نیاز مصادیق این مورد ها عنوان گردیده. در موارد جایز نیز معتکف نباید در جایی نشسته و تا حدی که امکان دارد نباید در سایه راه برود.

6. محرمات

در اعتکاف چند چیز مثل مباشرت جنسی حتی در حد بوسیدن همسر، استفاده از عطر ها، خریدن و فروختن، مگر به جهت رفع حاجت و نیز مشاجره و جدال در رابطه با امور دنیوی بر شخصی که اعتکاف دارد حرام است. ارتکاب بعضی از محرمات افزون بر باطل کردن اعتکاف سبب کفاره  نیز می شود.